عوارض و معایب تکنولوژی بر زندگی

پیشرفت تکنولوژی به عنوان یک پدیده جهانی، نقش بسیار مهمی در تغییر و تحولات زندگی انسان‌ها ایفا کرده است. این پیشرفت‌ها به شکل چشم‌گیری به بهبود کیفیت زندگی ما کمک کرده و به طور قابل توجهی کارهای روزمره را آسان‌تر و کارآمدتر نموده است.

یکی از مهم‌ترین مزایای پیشرفت تکنولوژی، آسانی و سرعت در انجام کارهاست. این پیشرفت‌ها با استفاده از ابزارها و راهکارهای نوین، زمان مورد نیاز برای اجرای کارها را به شکل چشمگیری کاهش داده و فرایندهای پیچیده را ساده‌تر نموده‌اند. به عنوان مثال، امروزه با استفاده از تلفن‌های هوشمند، انجام امور مختلف از خرید آنلاین گرفته تا مدیریت کارهای روزانه، به سادگی و با کمترین زمان ممکن امکان‌پذیر شده است.

در کنار این مزایای متعدد عدم مدیریت درست تکنولوژی سبب ایجاد مشکلاتی در زندگی ما می شود که در این مقاله قصد داریم به آن ها بپردازیم.

عوارض و معایب تکنولوژی بر زندگی

1-افزایش استرس

2-کاهش تمرکز

3-تاثیرات منفی بر سلامت روان و ایجاد اعتیاد

در زیر به بررسی هر یکی از معایب تکنولوژی بر زندگی می پردازیم و به طور مستقل به ارائه راهکارهای موثر برای کنترل و مدیریت آن ها اشاره می کنیم. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.

تکنولوژی و افزایش استرس فردی

در دنیای تکنولوژی های دیجیتال، فناوری اغلب یک محرک قوی و تاثیرگذار رفتار است و باعث ایجاد چالش ها و استرس های زیادی در درون و عملکرد افراد می شود و باعث فروپاشی اعصاب و باطن افراد می شود و حتی شرایطی را فراهم می کند که افراد واقعا نتوانند آرامش لازم را در سایر فعالیت های روزانه ی خود داشته باشند.

این مشکل که تحت عنوان استرس فناوری یا تکنو استرس معرفی می شود، به دلیل وابستگی به فناوری، استفاده مداوم از ابزارهای تکنولوژیکی و ترس از کمبود فناوری لازم به وجود می آید. یکی از مصدایق ایجاد استرس در شبکه های مجازی چون اینستاگرام است که منشاء شکل گیری یک فضای رقابتی و بیهوده است. این فضا باعث افزایش استرس و فشار برای به‌روزرسانی و بهبود ارتباطات شخصی و نمایش آن ها برای دیگران میشود.

یکی دیگر از علل استرس زا بودن دسترسی سریع به اخبار و اطلاعات منفی از طریق وسایل ارتباطی است که تأثیر منفی بر روحیه و استرس فرد می گذارد.

استفاده ی بیش از حد از فضای مجازی و گوشی های هوشمند سبب انزوای بیشتر افراد و فاصله گرفتن از فضاهای حقیقی و اجتماعی شده است که این عامل می تواند سبب افسردگی و استرس افراد شود.

استرس به طور کلی با برهم زدن ریتم و الگوهای طبیعی بدن مانند هضم غذا، خواب و سلامت ایمنی، بر سلامت و تندرستی کلی ما تأثیر می گذارد.

بیشتر بدانید: روش های کوچک کردن شکم در یک هفته

کاهش تمرکز با افزایش استفاده از تکنولوژی های دیجیتال

تکنولوژی به افراد امکان ارتباط مداوم با دیگران را می‌دهد. این می‌تواند به وابستگی زیاد به تلفن‌همراه، ایمیل، پیامک و شبکه‌های اجتماعی منجر شده و زمانی را که باید برای استراحت اختصاص داده شود را کاهش دهد. با کاهش استراحت تمرکز افراد به طور طبیعی کاهش می یابد.

تحقیقات عصب‌شناختی به طور گسترده نشان داده‌اند که فعالیت‌های ذهنی مانند مطالعه، نوشتن، گوش دادن و فهمیدن، به طور مستقیم با میزان تمرکز ذهن بر روی یک موضوع یا محرک مرتبط هستند. بنابراین، هر چه میزان تمرکز ذهن بر روی یک موضوع افزایش یابد، قابلیت درک و شناخت از آن موضوع نیز افزایش می‌یابد.

این امر به دلیل ارتباط مستقیم بین فعالیت‌های عقلانی و توانایی درک عمیق و کامل از موضوعات اطلاعاتی است. فعالیت‌های شناختی مثل مطالعه به افراد این امکان را می‌دهند که مغز خود را درگیر کنند و به طور عمیق‌تری با محتوای مورد نظر ارتباط برقرار کنند. این ارتباطات عصبی در مغز، از طریق فعالیت‌های عصبی متقابل، تشکیل می‌شوند و به تقویت و تسلط این ارتباطات کمک می‌کنند. بنابراین، تمرکز بیشتر به تقویت این ارتباطات عصبی کمک می‌کند و امکان تفکر سطح بالا و درک کامل از موضوع را برای افراد فراهم می‌آورد. در کل، این نتایج نشان می‌دهند که تمرکز ذهنی نه تنها در بهبود فعالیت‌های شناختی بلکه در ارتقاء توانمندی‌های تفکری و درک عمیق از موضوعات تأثیرگذار است.

محققان معتقدند با انجام همزمان چندین کار افراد به “مالتی تسک” تبدیل نمی شوند، فقط به جای از دست دادن قابلیت تمرکز بر یک فعالیت خاص، از توانایی تمرکز خود در این زمینه محروم شده‌اند. ذهن آنها به صورت مداوم در میان فعالیت‌ها و وظایف گوناگون حرکت می‌کند و به‌طور پیوسته از یک فعالیت به فعالیت دیگر شیفت می‌دهد.

عبارت “از این شاخه به آن شاخه پریدن” به یک بخش از زندگی روزمره برخی افراد است. به عبارت دیگر، این افراد قادر به تمرکز بر یک فعالیت خاص و مهم در موقعیت‌های نیازمند به‌روزرسانی نیستند و نمی‌توانند آن را به سرانجام برسانند تا سپس به فعالیت دیگر منتقل شوند. آنها یاد گرفته‌اند چندین کار را همزمان انجام دهند، اما شاید بهتر باشد بگوییم هیچ‌کدام از آن‌ها را به درستی انجام نمی‌دهند.

تاثیرات منفی بر سلامت روان و ایجاد اعتیاد

با افزایش استفاده از گوشی های هوشمند و اپلیکیشن های موبایل، وابستگی ما به فناوری نیز به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.

استفاده بیش از حد از دستگاه‌های الکترونیکی مانند تلفن همراه یا تبلت قبل از خواب، به اختلال در ساعات خواب و کیفیت آن منجر می‌شود. نورهای آبی تولید شده توسط صفحه نمایش این دستگاه‌ها ممکن است تأثیر منفی بر ترشح هورمون ملاتونین (هورمون خواب) داشته باشد. عدم تعادل خواب شبانه ی ما بر روی سلامت روان ما موثر است.

همچنین استفاده بیش از حد از تکنولوژی ممکن است منجر به اعتیاد شود. اعتیاد به اینترنت، بازی‌های ویدئویی، یا شبکه‌های اجتماعی می‌تواند به مشکلات اجتماعی، اقتصادی و سلامت روانی منجر شود.

بیشتر بدانید: طریقه مصرف پودر جوانه گندم برای چاقی صورت

راهکارهای مقابله با معایب تکنولوژی بر زندگی

مدیریت و برنامه ریزی استفاده از تکنولوژی های دیجیتال می تواند تاحد زیادی در کاهش استرس و تمرکز فردی موثر باشد. وقتی زمان خاصی را به استفاده از ابزارهای دیجیتال اختصاص می دهید حتی با تمرکز بالاتری قادر به انجام فعالیت می شود.

یکی از راهکارهای مطرح برای این محدودسازی‌ها، خروج از فضای مجازی و حذف حساب‌های شبکه‌های اجتماعی است، یا این‌که زمان‌های خاصی برای استفاده از گوشی موبایل خود تعیین کنند. نتایج این کار به شرح زیر می‌باشد:

حضور بیشتر در فضای واقعی: این محدودسازی‌ها باعث می‌شود فرد بیشتر در فضای واقعی حاضر شده و از ارتباطات مستقیم با محیط اطراف بهره‌مند شود، زیرا که امروزه فضای مجازی به عنوان جایگزینی برای این تعاملات شناخته می‌شود.

بهبود کیفیت و زمان خواب: محدودسازی استفاده از تکنولوژی، به خصوص پیش از خواب، به افراد کمک کرده است تا بهبودی در کیفیت و مدت زمان خواب خود را تجربه کنند. عدم تعریض به نور آبی اشعه‌های الکترونیکی پیش از خواب، به بهبود خواب کمک کرده است.

آرامش بیشتر و کاهش استرس: محدود کردن استفاده از تکنولوژی منجر به تجربه آرامش بیشتر و کاهش استرس در زندگی روزمره فرد می‌شود. این اقدامات باعث معطوف شدن بیشتر  در مواجهه با تجربه‌های طبیعی و ارتباطات فیزیکی می‌شود. به طور کلی، تصمیم‌های مثبت برای محدودسازی استفاده از تکنولوژی نه تنها تأثیرات مثبتی بر زندگی افراد دارند بلکه به بهبود عملکرد روحی و جسمی نیز کمک می‌کنند.