چه بیماری هایی باعث خشکی دهان می شود؟

خشکی دهان زمانی است که غدد بزاقی در دهان بزاق کافی برای مرطوب نگه داشتن دهان تولید نمی کنند، خشکی دهان اغلب به دلیل افزایش سن، عوارض جانبی برخی داروها، هیدراته نشدن بدن، دیابت و مواردی که در این مقاله قصد داریم به بررسی آن بپردازیم اتفاق می افتد. همچنین اضطراب از جمله مواردی است که می تواند سبب خشکی دهان شود. اینکه دقیقا بدانید چه بیماری هایی باعث خشکی دهان می شود، اهمیت دارد. زیرا برای برخی افراد، خشکی دهان فقط آزاردهنده است. برای برخی دیگر، خشکی دهان می تواند تا حد زیادی بر سلامت عمومی و سلامت دندان ها و لثه ها تأثیر بگذارد.

مهم تر ازآن، دانستن اینکه چه بیماری هایی که بر خشکی باعث خشکی دهان می شود، بر میزان خوردن و میزان لذت بردن از آنچه می خورید، تأثیر میگذارد.

علائم خشکی دهان چیست؟

• خشکی یا احساس چسبندگی در دهان
• بزاق غلیظ و رشته ای به نظر می رسد
• بوی بد دهان
• داشتن زمان سختی در جویدن، صحبت کردن و بلعیدن
• خشکی یا گلودرد و گرفتگی صدا
• زبان خشک یا شیاردار
• تغییر حس چشایی
• مشکلات پوشیدن دندان مصنوعی
• رژ لب به دندان چسبیده است

بزاق با شستن قند و ذرات غذا و خنثی کردن باکتری ها و کم ضرر کردن آنها از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند. هنگامی که بزاق کافی ندارید، ممکن است چشیدن، جویدن و قورت دادن آن برای شما سخت تر شود. همچنین ممکن است در هضم غذا مشکل داشته باشید.

چه بیماری هایی باعث خشکی دهان می شود و برای درمان چه کنیم؟

داروها

همیشه نباید دنبال جواب سوال چه بیماری هایی باعث خشکی دهان می شود، باشیم زیرا خشکی دهان می تواند یک علامت ثانویه مصرف دارو باشد. صدها دارو، از جمله بسیاری از داروهایی که بدون نسخه در دسترس هستند، می توانند باعث خشکی دهان شوند. از جمله داروهایی که بیشتر باعث ایجاد مشکل می شوند، داروهای افسردگی، فشار خون بالا و اضطراب، و همچنین برخی از آنتی هیستامین ها، ضد احتقان ها، شل کننده های عضلانی و مسکن ها هستند.

پیری

بسیاری از افراد مسن با افزایش سن علائم خشکی دهان را دارند. تغییرات خاصی در نحوه پردازش دارو توسط بدن، تغذیه نامناسب و مشکلات طولانی مدت سلامتی می تواند باعث خشکی دهان شود.

درمان سرطان

دارویی برای درمان سرطان، به نام شیمی درمانی، می تواند ماهیت بزاق و مقدار تولید شده را تغییر دهد. در این حالت خشکی دهان در طول درمان اتفاق می افتد، و بعد از درمان از بین می رود. پرتو درمانی سر و گردن می تواند به غدد بزاقی آسیب برساند و تولید بزاق را تا حد زیادی کاهش دهد. این عامل به مدت زمان درمان، میزان پرتودرمانی و سایر علائم وابسته است.

آسیب عصبی

آسیب یا جراحی که باعث آسیب عصبی به ناحیه سر و گردن می شود می تواند به دلیل خشکی دهان باشد.

سایر شرایط سلامتی

خشکی دهان می تواند به دلیل برخی شرایط سلامتی مانند دیابت، سکته مغزی، عفونت قارچی در دهان یا بیماری آلزایمر باشد. یا خشکی دهان می تواند به دلیل بیماری های خود ایمنی مانند سندرم شوگرن یا HIV/AIDS باشد.

خروپف و تنفس با دهان

خروپف و تنفس با دهان باز می تواند منجر به خشکی دهان شود.

مصرف دخانیات و الکل

نوشیدن الکل و سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو می تواند منجر به علائم خشکی دهان شود.

استفاده از داروهای قانونی یا غیرقانونی که ممکن است در خیابان ها فروخته شود. استفاده از مت آمفتامین می تواند باعث خشکی جدی دهان شود و به دندان ها آسیب برساند. مصرف ماری جوانا نیز می تواند باعث خشکی دهان شود.

عوارض خشکی دهان

نداشتن بزاق کافی و خشکی دهان می تواند منجر به موارد زیر شود:

• افزایش پلاک، پوسیدگی دندان و بیماری لثه
• زخم های دهان
• عفونت قارچی در دهان که به نام برفک نیز شناخته می شود
• زخم یا شکاف پوست در گوشه های دهان، یا ترک لب
• تغذیه نامناسب ناشی از مشکلات جویدن و بلعیدن

غذاها و نوشیدنی های که به رفع خشکی دهان کمک می کنند

8 تا 12 لیوان آب در روز برای حفظ و تولید بزاق ایده آل است، بنابراین عادت کردن به همراه داشتن یک بطری آب می تواند برای شما بسیار مفید باشد. اگر از نوشیدن آب زیاد خسته شده اید، دتاکس واتر ها و آب‌میوه‌های بدون قند، نوشیدنی‌های ورزشی کم‌شکر، نوشابه‌های گازدار و چای بابونه یا انواع چای گیاهی با لیمو، نوشیدنی‌های خوبی هستند.

یک رژیم غذایی نرم و پر پروتئین برای افرادی که دهان خشک دارند توصیه می شود. سایر رژیم های غذایی که می تواند برای شما مفید باشد، شامل رژیم رژیم سیرت فود، رژیم حذف قند و شکر، رژیم هندوانه می تواند برای شما مفید باشد.

ماهی، تخم مرغ و پنیر را می توانید،  جایگزین گوشت قرمز کنید. سرو غذا به صورت ولرم یا در دمای اتاق، احتمال سوزش دهان با غذای داغ را کاهش می دهد. برای راحت‌تر خوردن نان یا رول‌ها با دهان خشک، آن‌ها را در شیر یا سس مورد علاقه‌تان خیس کنید تا نرم شوند. کاسرول های مرطوب و سایر غذاهایی که شامل سس، سس یا آبگوشت در دستور العمل هایشان است بخورید. اسموتی ها،  یا شیک هایی را در مخلوط کن درست کنید که حاوی شیرهای جایگزین مانند سویا، بادام یا شیر برنج است (مصرف شیر گاو اغلب بزاق غلیظ تری تولید می کند و می تواند خشکی دهان را بدتر کند).

نمونه‌های بیشتری از غذاهای طبیعی نرم که برای افراد مبتلا به خشکی دهان مفید است عبارتند از: گوشت‌های نرم مانند مرغ و ماهی، کره بادام‌زمینی، سوپ‌ها، میوه‌های کنسرو شده، سبزیجات نرم پخته/ترکیب شده مانند هویج یا کرفس، پوره سیب‌زمینی، ماکارونی نرم پخته شده، بلغور جو دوسر، بستنی و پودینگ. تقویت‌کننده‌های طعم گیاهی، چاشنی‌ها و عصاره‌های میوه‌ها را می‌توان برای خوش‌طعم‌تر کردن غذا استفاده کرد، زیرا ممکن است رژیم غذایی برای خشکی دهان برای بسیاری بی‌مزه به نظر برسد.

همچنین جایگزین‌های بزاق مصنوعی و محرک‌هایی وجود دارد که می‌توانند به کاهش خشکی دهان کمک کنند، مانند آب نبات‌های بدون قند و آدامس‌ها. مکیدن هسته های میوه گیلاس یا زیتون و پوست لیمو می تواند به تحریک جریان بزاق کمک کند، مانند قطره لیمو و سایر آب نبات های سفت، اگرچه مراقب مصرف بیش از حد قند باشید.